Olympische spelen
De Olympische Zomerspelen of de Spelen van de Olympiade zijn een internationaal multisportevenement dat elke vier jaar wordt georganiseerd door het Internationaal Olympisch Comité.
Een olympische overwinning wordt wereldwijd gezien als de meest prestigieuze overwinning in een sport. Medailles worden uitgereikt in elk onderdeel, met een gouden medaille voor de eerste plaats, zilver voor de tweede en brons voor de derde, een traditie die gestart werd in 1904.
De Spelen zijn gegroeid van 43 onderdelen met minder dan 250 mannen uit veertien landen in 1896 tot meer dan 300 onderdelen voor zo'n 11.000 sporters van beide geslachten uit meer dan 200 landen in 2012.
Deelnemers worden aangemeld door het Nationaal Olympisch Comité (NOC) van hun land.
Nationale volksliederen en vlaggen begeleiden de medailleceremonies.
Tabellen die het aantal gewonnen medailles per land aangeven, worden veel gebruikt.
In het algemeen worden alleen erkende landen gerepresenteerd, maar enkele niet erkende landen is het toegestaan deel te nemen.
Taiwan heeft van het Internationaal Olympisch Comité toestemming gekregen deel te nemen onder de naam "Chinees Taipei", om de Volksrepubliek China niet te provoceren.
Kwalificatieregels voor elke olympische sport worden opgesteld door de betreffende internationale federatie die deze internationale competitie regelt.
Voor individuele sporten kwalificeren deelnemers zich door een bepaalde plaats te behalen bij een grote internationale wedstrijd of op de ranglijst van de federatie. Nationale Olympische Comités mogen een gelimiteerd aantal gekwalificeerde deelnemers aanmelden bij elk onderdeel (3 is een veelvoorkomend aantal) en de NOC bepaalt welke gekwalificeerde atleten mogen deelnemen als meer atleten de kwalificatie-eis hebben gehaald.
Veel onderdelen voorzien in een bepaald aantal wildcards, deze worden veelal gegeven aan atleten uit ontwikkelingslanden.
Landen kwalificeren teams voor teamsporten door het spelen van continentale kwalificatietoernooien.
Elk continent krijgt een bepaald aantal plaatsen in het olympisch toernooi.
Het gastland krijgt een automatische plaatsing voor het toernooi.
Tweeënveertig sporten, bestaande uit in totaal 55 verschillende disciplines, maken of hebben deel uitgemaakt van de Olympische Spelen.
Op de Spelen van 2012 waren het er twee minder vanwege het verdwijnen van het honkbal en het softbal.[1] In 2016 werden deze sporten vervangen door golf en rugby.
Ook binnen sporten zijn disciplines verdwenen.
Zo waren bijvoorbeeld de volgende atletiekonderdelen ooit olympische sporten: het in de Griekse stijl discuswerpen, het tweehandig discuswerpen, het tweehandig kogelstoten en het tweehandig speerwerpen, het uit stand speerwerpen, het uit stand verspringen, het uit stand hoogspringen en het uit stand hink-stap-springen.
De verschillende Olympische sportfederaties zijn verenigd onder een gemeenschappelijke koepelorganisatie: de Association of Summer Olympic International Federations (ASOIF).
De Olympische Spelen gelden als het grootste sportevenement op aarde en vele sporters zijn dan ook mede of vooral door hun prestaties op de Olympische Spelen beroemd geworden.
Enkele namen:
Nikolaj Andrianov, 15 medailles waaronder 7 goud bij het turnen, 1972-1980
Bob Beamon, vertesprong van 8,90 in 1968, 55 centimeter verder dan het vorige wereldrecord, nog steeds het olympisch record
Abebe Bikila, won in 1960 de marathon in recordtijd – op blote voeten
Matt Biondi, 7 medailles waarvan vijfmaal goud in het zwemmen in 1988
Fanny Blankers-Koen, viermaal goud op de sprintnummers in 1948
Usain Bolt, in 2008, 2012 en 2016 winnaar van zowel de 100 als de 200 meter sprint en van de 4 × 100 meter estafette, de triple triple. De gouden medaille voor de 4 × 100 meter estafette in 2008 werd begin 2017 ingetrokken wegens dopinggebruik van een van Bolts teamgenoten.
Sebastian Coe en Steve Ovett, Britse middenafstandslopers die elkaar bestreden in Moskou 1980
Nadia Comăneci, 9 medailles waaronder 5 goud in het turnen 1976-1980, behaalde een perfecte score van 10 punten
Aleksandr Ditjatin, won op alle 8 turnonderdelen een medaille in 1980
Edward Eagan, goudenmedaillewinnaar bij het boksen (1920) en bobsleeën (1932), enige atleet die zowel bij de Zomer- als de Winterspelen goud won
Ray Ewry, achtvoudig gouden-medaillewinnaar in het springen uit stand (plus tweemaal in 1906)
Mo Farah, in 2012 en in 2016 winnaar van zowel de 5000 als de 10000 meter hardlopen, de double double
Dick Fosbury, introductie van de fosburyflop in het hoogspringen
Anton Geesink, winnaar van het judo in de Open Categorie in Tokio 1964
Aladár Gerevich, won goud op zes verschillende Zomerspelen (1932, 1936, 1948, 1952, 1956 en 1960)
Anky van Grunsven, driemaal goud, vijfmaal zilver, eenmaal brons op het paardensportonderdeel dressuur
Larissa Latynina, 18 medailles waaronder 9 goud in het turnen, 1956-1964
Carl Lewis, negenmaal goud op sprintnummers en verspringen 1984-1996
Spiridon Louis, winnaar van de eerste marathon
Paavo Nurmi, negenmaal goud, driemaal zilver bij de lange-afstandsloopnummers 1920-1928
Kristin Otto, zesmaal goud in het zwemmen in 1988
Jesse Owens, viermaal goud op de sprintnummers in 1936
Michael Phelps, acht keer goud bij het zwemmen in 2008; een absoluut record. In 2004 won hij zes keer goud en twee keer brons. In 2012 won Phelps vier gouden en twee zilveren medailles. In 2016 won hij vijf gouden en een zilveren medaille. Zijn totaal van 28 medailles (waarvan 23 goud) is eveneens een record. Hiermee is Phelps de meest succesvolle Olympiër aller tijden.
Dorando Pietri, moest bij de marathon van 1908 over de finishlijn geholpen worden en werd gediskwalificeerd
Steve Redgrave, vijfmaal achter elkaar winnaar van een gouden medaille in het roeien (1984-2000)
Jacques Rogge, gewezen voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité, nam deel aan de Olympische Spelen van 1968, 1972 en 1976, aan het zeilen in de Finnklasse.
Mark Spitz, zevenmaal zwemgoud in 1972
Jim Thorpe, winnaar vijfkamp en tienkamp in 1912
Lasse Virén, in 1972 en 1976 winnaar van zowel de 5000 als de 10000 meter hardlopen
Johnny Weissmuller, vijfmaal goud in het zwemmen in 1924-1928, later bekend als filmster (Tarzan)
Maarten van der Weijden, in 2008 winnaar van de 10 kilometer open water zwemmen nadat bij hem in 2001 acute lymfatische leukemie was vastgesteld.
Emil Zátopek, goud op 5000 meter, 10.000 meter en marathon in 1952
Teams
het voetbalelftal van Uruguay, olympisch kampioen in 1924 en 1928
het Amerikaanse 'dream team' van top-basketballers dat de Olympische Spelen van 1992 won.
De Olympische Winterspelen is een internationale wintersportmanifestatie die elke vier jaar wordt georganiseerd door het Internationaal Olympisch Comité.
De eerste editie van de Olympische Winterspelen vond plaats in 1924 in het FranseChamonix-Mont-Blanc, 28 jaar na de eerste editie van de moderne Olympische Zomerspelen.
Tot en met 1992 vonden ze in hetzelfde jaar als de Olympische Zomerspelen plaats.
Sinds 1994 vinden de Winterspelen in de even jaren tussen de Zomerspelen plaats.
Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) is een niet-gouvernementele organisatie die gevestigd is in het ZwitserseLausanne.
Deze organisatie heeft het om de vier jaar organiseren van de OlympischeZomer- en Winterspelen tot doel. Vanaf 2010 vinden onder het toezicht van het IOC tevens de Olympische Jeugdspelen plaats, die zoals de Olympische Spelen voor volwassenen zijn opgesplitst in zomer- en winterspelen.
De oprichter van het IOC was de Fransman en baron Pierre de Coubertin, samen met de Griek Demetrius Vikelas.
Tijdens een sportcongres op de Sorbonne in Parijs, van 16 tot en met 23 juni 1894, besloten zij om de klassieke Olympische Spelen na 1500 jaar nieuw leven in te blazen.
Dit congres werd later aangemerkt als eerste Olympische Congres. Coubertin hoopte door middel van sport landen en volken te verbroederen en zo de wereldvrede een handje te helpen.
Om de Spelen te organiseren werd besloten tot oprichting van het Comité International Olympique (CIO) (Engels: International Olympic Committee): het Internationaal Olympisch Comité (IOC).
Coubertin vond dat de leden van het comité indien mogelijk uit alle delen van de wereld moesten komen, zodat zij de Olympische gedachte konden verspreiden.
Het ontbreken van een Duits lid was opvallend.
De vijandige houding van het Franse volk ten aanzien van Duitsland kon door Coubertin moeilijk over het hoofd worden gezien.
Gedurende de voorbereidingen voor de Spelen van 1896 werd het Duits Olympisch Comité opgericht, waarna het IOC niet meer om Duitsland heen kon.
Voorzitter Vikelas benoemde Willibald Gebhardt in januari 1896 als lid.
Het recht om nieuwe leden te benoemen lag echter bij Coubertin, die zijn toestemming pas twee maanden later verleende.
De originele Olympische Spelen werden gehouden bij het Griekse Olympia, ter ere van de oppergod Zeus die daar woonde.
De Romeinse keizer Theodosius I verbood, als onderdeel van zijn campagne tegen het heidendom, de Spelen in 393.
Op 23 juni 1894 werd besloten om in 1896 de eerste moderne Olympische Spelen te organiseren in Athene. Coubertin wilde de Spelen tegelijk met wereldtentoonstelling van 1900 in Parijs houden.
Omdat een periode van zes jaar de interesse zou verminderen, werd Athene, vanwege het Griekse olympische verleden, uiteindelijk gekozen als gaststad voor de Spelen van 1896.
De reacties op de Spelen van Athene waren erg positief, in die mate zelfs dat de Grieken voorstelden om de spelen voortaan altijd in Griekenland te organiseren.
Maar dit plan ging niet door en Parijs werd aangewezen voor de Olympische Spelen van 1900.
In 1921 besloot het IOC-congres tot de organisatie van een International Winter Sports Week, die georganiseerd zou worden door het land waar de Zomerspelen gehouden werden.
Het evenement vond plaats in het Franse Chamonix-Mont-Blanc.
Pas in 1926 besloot men deze 'week' (die eigenlijk 11 dagen duurde) officieel aan te wijzen als Olympische Winterspelen.
Het dagelijks bestuur van het IOC wordt uitgeoefend door de onderstaande organen:
President
Uitvoerend Comité
IOC Sessie
President Thomas Bach, voorzitter sinds september 2013 Jacques Rogge, voorzitter van 2001 tot 2013
oud-voorzitter Juan Antonio Samaranch
De president vertegenwoordigt het IOC en wordt sinds 1972 voor een termijn van acht jaar gekozen, door middel van een geheime stemming door alle IOC-leden.
Na zijn eerste termijn kan deze nog met vier jaar verlengd worden. Jacques Rogge werd op 16 juli 2001 gekozen als opvolger van Juan Antonio Samaranch.
Zijn termijn van acht jaar liep tot 2009, waarna hij werd herkozen, zonder tegenkandidaten.
Samaranch werd voor zijn buitengewone werk voor het IOC benoemd tot erepresident voor het leven.
Op 10 september 2013 werd de Duitser Thomas Bach verkozen als negende voorzitter van de IOC als opvolger van Jacques Rogge.
Het voorzitterschap van Pierre de Coubertin werd onderbroken door de Eerste Wereldoorlog.
Toen hij dienst nam in het Franse leger, werd zijn plaats tijdelijk ingenomen door de Zwitser Godefroy de Blonay.
De Associatie van Nationale Olympische Comités (acroniem: ANOC) is een internationale organisatie waar alle door het IOC erkende Nationale Olympische Comités (NOC's) bij zijn aangesloten.
De ANOC is onderverdeeld in vijf continentale associaties.
De missie van de ANOC is
"Represent the interests of the NOCs, stand for and explain their point of view in all matters relating to the Olympic Movement and especially the Olympic Games, for which the NOCs have the exclusive right to enter athletes."
Wat is te vertalen met "het behartigen van de belangen van de NOC's, de verdediging en uitleg van hun standpunten in alle zaken die samenhangen met de olympische beweging en in het bijzonder met de Olympische Spelen, waarvoor de NOC's het exclusieve recht hebben om sporters af te vaardigen."
De ANOC is opgericht tijdens de elfde bijeenkomst van alle NOC's op 26 en 27 juni1979 in San Juan (Puerto Rico).
De eerste bijeenkomst had plaats van 30 september tot en met 2 oktober 1965. De eerste voorzitter was Mario Vázquez Raña.
De ANOC voert haar doelstelling uit door voorstellen in te dienen tijdens de olympische congressen en de jaarlijkse overleggen met het uitvoerend orgaan van het IOC en door vertegenwoordigd te zijn in permanente IOC-commissies en werkgroepen.
De ANOC houdt zich onder meer bezig met:
het bewaken van het mondiale karakter van de Olympische Spelen (bijvoorbeeld via de Olympische tripartitecommissie
het nemen van maatregelen die nodig zijn om het hoogste competitieniveau van de Spelen te waarborgen
het toezien op een stabiel olympische programma, zonder de ontwikkelingen binnen de sporten regionaal en wereldwijd uit het oog te verliezen
de omstandigheden waarin de spelers deelnemen aan de Spelen en de diverse ceremonies
de accommodatie van de sporters in het olympisch dorp.
het aantal, de werkomstandigheden en de accommodatie van de begeleiders van de atleten (officials, trainers, medisch personeel)
de uitrusting van olympische delegaties (uniformen, sportkleding, shirts)
De ANOC ondersteunt ook de landen die mindere faciliteiten hebben middels het "Olympisch solidariteitsprogramma" via allerlei fondsen.
Bovendien verzorgt de instelling beurzen voor sporters, trainers en cursussen met als doel om de verschillen in de ongelijke ontwikkeling tussen NOC's te verkleinen en kansen te bieden aan het grote sportieve potentieel dat in de ontwikkelingslanden bestaat.
ANOC en de NOC's verspreiden hun kennis van het olympisch ideaal via de Nationale olympische academies en hun vertegenwoordigers tijdens internationale olympische academie-bijeenkomsten.
ANOC en de NOC's dragen bij aan de ontwikkeling van het programma "Sport for All" door verschillende nationale evenementen te sponsoren en deel te nemen aan de internationale "Sport for All"-congressen.
Plaats Tokio en Enoshima (Japan)
Datum 23 juli tot en met 8 augustus 2021
Opening verricht doorKeizer Nakahito van Japan
Deelnemende landen 203
Deelnemende sporters 10500
Nederlandse deelnemers 242
Nederlandse medailles 36
Chef de mission Pieter van den Hoogenband
Nederlandse vlaggendrager opening Churandy Martina (atletiek) en Keet Oldenbeuving (skateboarden) Nederlandse vlaggendrager sluiting Sifan Hassan (atletiek)
De 32ste editie van de Olympische Spelen werd in 2013 toegewezen aan Tokio. Vanwege de wereldwijde coronacrisis kon het evenement niet zoals gepland in de zomer van 2020 worden gehouden, maar vonden plaats in de zomer van 2021. Dat gold eveneens voor de Paralympische Spelen, die kort na de Olympische Spelen in de Japanse hoofdstad plaatsvonden. Wel bleef Tokyo 2020 de naam van het evenement. Omdat het virus in 2021 nog altijd niet uit de wereld was en in Tokio de noodtoestand van kracht was, besloot het organisatiecomité geen toeschouwers bij de wedstrijden toe te laten. Noord-Korea zag af van deelname, om hun sporters te beschermen tegen het coronavirus. Rusland was nog steeds geschorst wegens het overtreden van de antidopingregels in Sotsji. De Russische sporters kwamen uit als vertegenwoordigers van het Russian Olympic Comittee, met ROC als acroniem. Bij gouden medailles voor deze ploeg werd het Piano Concerto No. 1 gespeeld van Pjotr Tsjaikovski.
Recordaantal medailles
TeamNL veroverde op de Olympische Spelen in Tokio een recordaantal van 36 medailles. Daaronder tien gouden, twaalf zilveren en veertien bronzen plakken. Atlete Sifan Hassan en baanwielrenner Harry Lavreysen waren met tweemaal goud en eenmaal brons het meest succesvol. "Het gaat natuurlijk niet om de getallen", blikte technisch directeur Maurits Hendriks na afloop terug. "Het zijn de prestaties van de mensen achter de medailles die ons inspireren. De verhalen, daar draait het om."
Zoals Sifan Hassan. De atlete viel in haar serie over 1.500 meter. Ze knokte zich terug en won niet alleen die serie, maar op dezelfde dag ook olympisch goud op de 5.000 meter. Of Niek Kimmann. De BMX'er botste tijdens een training op een overstekende official en hield daar een scheurtje in zijn knie aan over. Maar hij won daarna wel goud. Shanne Braspennincx herstelde van een hartinfarct in 2015. In de eerste ronde op de keirin was ze bijna uitgeschakeld, maar in sensationele rit snelde ze naar olympisch goud. Judoka Sanne van Dijke vocht zich na een onvoorstelbaar zware periode naar olympisch brons. "Stuk voor stuk zijn het verhalen van sporters die om kunnen gaan met wat er op hun pad komt en zelfs dan optimaal kunnen presteren," oordeelde Hendriks. "Wel zie je dat niet alleen het aantal medailles is gegroeid, maar ook het aantal verschillende sporten waarin de medailles zijn behaald. Dat laat zien hoe hoog het niveau van TeamNL in de breedte is op dit moment."
Hotelkamer Maar het zat niet allemaal mee. Het coronavirus hield geen rekening met de Spelen. Nog voordat er één sporter in actie was gekomen werden er al positieve gevallen getest. Ook TeamNL bleef niet gevrijwaard. Uiteindelijk werden vier sporters en twee stafleden van TeamNL positief getest op het coronavirus. Zij werden uitgesloten van deelname en moesten in quarantaine toekijken vanaf een hotelkamer.
Nederlandse medaillewinnaars Olympische Spelen 2020:
Goud Atletiek, 5.000m: Sifan Hassan Atletiek, 10.000m: Sifan Hassan Baanwielrennen, mannen teamsprint: Mathijs Büchli, Roy van den Berg, Harrie Lavreysen, Jeffrey Hoogland. Baanwielrennen, keirin, Shanne Braspennincx Baanwielrennen, sprint, Harrie Lavreysen BMX, cross: Niek Kimmann Hockey: vrouwenteam: Sanne Koolen, Malou Pheninckx, Laurien Leurink, Xan de Waard, Marloes Keetels, Felice Albers, Maria Verschoor, Lidewij Welten, Caia van Maasakker, Frederique Matla, Pien Sanders, Laura Nunnink, Lauren Stam, Josine Koning, Margot van Geffen, Eva de Goede. Roeien, mannen dubbelvier: Koen Metsemakers, Abe Wiersma, Tone Wieten, Dirk Uittenbogaard. Wielrennen, tijdrit: Annemiek van Vleuten Zeilen, RS:X: Kiran Badloe Zilver Atletiek, zevenkamp: Anouk Vetter Atletiek, 4x400 estafette mannen: Liemarvin Bonevacia, Terrence Agard, Tony van Diepen, Ramsey Angela, Jochem Dobber. Atletiek, marathon: Abdi Nageeye Baanwielrennen, sprint, Jeffrey Hoogland Handboogschieten, mixed team event: Gabriela Schloesser en Steve Wijler Roeien, vrouwen vierzonder: Ymkje Clevering, Karolien Florijn, Ellen Hogerwerf, Veronique Meester. Roeien, mannen dubbeltwee: Stef Broenink en Melvin Twellaar Wielrennen, wegrace: Annemiek van Vleuten Wielrennen, tijdrit: Tom Dumoulin Zwemmen, 100 meter schoolslag: Arno Kamminga Zwemmen, 200 meter schoolslag: Arno Kamminga Zwemmen, 10 kilometer open water: Sharon van Rouwendaal Brons Atletiek, 400 meter horden: Femke Bol Atletiek, 1.500 meter: Sifan Hassan Atletiek, zevenkamp: Emma Oosterwegel Baanwielrennen, keirin: Harrie Lavreysen Baanwielrennen, omnium: Kirsten Wild BMX, cross: Merel Smulders Boksen, klasse tot 75 kg: Nouchka Fontijn Judo, klasse tot 70kg: Sanne van Dijke Paardensport, springen, Maikel van der Vleuten Roeien, vrouwen dubbeltwee: Lisa Scheenaard en Roos de Jong Roeien, vrouwen lichte dubbeltwee: Ilse Paulis en Marieke Keijser Wielrennen, tijdrit: Anna van der Breggen Zeilen, laser radial: Marit Bouwmeester Zeilen, 49er FX: Annemiek Bekkering en Annette Duetz
Het grootste sportevenement in de wereld de “Olympische Spelen” zou in 2020 op 24 juli door Tokyo georganiseerd maar is wegens het coronavirus (COVID-19) een jaar uitgesteld naar de zomer van 2021.
De nieuwe data van de Zomerspelen zijn van 23 juli tot en met 8 augustus in 2021.
Helaas ziet het er wel zo uit dat er geen toeschouwers van buiten Japan bij mogen zijn.
Wij zien wel nog een beetje hoop dat dit toch zou kunnen.
Afgelast gaan de Spelen niet worden, ze gaan 100% door aldus het IOC en de Japanse overheid.
