top of page

Koning Willem III


Een documentaire over het leven van Willem III van Oranje, de stadhouder-koning wiens vader stadhouder Willem II kort voor zijn geboorte in 1650 stierf, en die het later tot koning van Engeland bracht.

Ook zijn moeder Maria Stuart stierf toen hij nog kind was.

De Nederlanden beleefden het eerste stadhouderloos tijdperk met Johan de Witt als raadpensionaris.

Met admiraal Michiel de Ruyter aan het hoofd voerde de Republiek twee maal zeeoorlog met Engeland.


In het rampjaar 1672 geraakte de zeven verenigde provinciën in oorlog met zowel Frankrijk, onder koning Lodewijk XIV, als Engeland onder koning Charles Stuart II, de oom van Willem.

In de paniek die ontstaat wordt Johan de Witt gelynched en Willem, die daarvoor geen hoge funkties mocht bekleden - hij was slechts 'Kind van Staat' - wordt benoemd tot stadhouder en kapitein-generaal.

De Republiek dreigt de oorlog te verliezen, maar dankzij de Hollandse waterlinie keert het tij en slaagt Willem erin de door Lodewijk veroverde gebieden terug te veroveren.

Om Engeland - waarmee inmiddels al de vrede van Westminster is gesloten - aan zich te binden huwt Willem zijn nichtje Maria Stuart II, de dochter van Charles' broer James.

Tegen Willems wil sluit de Republiek in 1678 vrede met Frankrijk.

In de jaren daarna annexeert Lodewijk stukken land en hij verovert Luxemburg.

Willem, die Lodewijk een halt wil toeroepen, krijgt eerst weinig steun maar dat verandert als de katholieke Lodewijk met het edict van Fontainbleau ieder protestantisme in Frankrijk verbiedt, waardoor veel hugenoten naar de Nederlanden vluchten.

In Engeland dreigt ook het katholicisme.

Het overwegend protestantse volk dreigt een katholieke dynastie te krijgen.

De kinderloze Charles is gestorven en opgevolgd door zijn katholieke broer James II.

Op verzoek van een aantal belangrijke Engelse edelen vaart Willem met een grote vloot en veel manschappen naar Engeland waar hij in de 'Glorious Revolution' James in een korte veldslag verslaat en gekroond wordt tot de eerste constitutionele Koning van Engeland, Ierland en Schotland.

Als Koning is Willem nu zo machtig geworden dat hij met behulp van een aantal Duitse keurvorsten, die ook worden bedreigd, de verzwakte Lodewijk in de negenjarige oorlog weet te verslaan, waarna in 1697 in Rijswijk vrede wordt gesloten.

Om in Engeland de oorlog tegen Lodewijk te kunnen financieren wordt daar op initiatief van de Schot William Paterson de 'Bank of England' opgericht: de eerste echte, centrale bank, naar voorbeeld van de 'Amsterdamse Wisselbank'.

Paterson probeert ook het "Darien Scheme" uit te voeren.

Een plan om middels een schotse vrijhandelskolonie in Centraal-Amerika een directe handelsverbinding tussen de Atlantische en de Stille Oceaan mogelijk te maken.

Door zware tegenwerking van Willem en de monopolistische 'East India Company' mislukt dit plan echter.

Schotland is bankroet en sluit zich in de 'Union' bij Engeland aan.

Op het continent breekt wegens een conflict over de Spaanse successie weer onder leiding van Willem een grote oorlog tegen Lodewijk uit.

Maar Willem neemt zelf niet aan de oorlog deel.

Hij overlijdt in 1702 aan de gevolgen van een val van zijn paard.

Ook Lodewijk sterft wat later en laat zijn land totaal verarmd achter.

In de Nederlanden zijn de oorlogen gefinancierd door rijke regenten die in de eeuw erop gaan rentenieren.

In Engeland stond Willem aan de wieg van het grote imperium dat het land in de eeuwen daarop werd.

Uitgelichte berichten
Recente berichten
Archief
Zoeken op tags
Volg ons
  • Facebook Basic Square
  • Twitter Basic Square
  • Google+ Basic Square
bottom of page